Andre Pirlo và giải Oscar trọn đời cho người nghệ sĩ thầm lặng

Danh thủ Italy vừa được vinh danh tại lễ trao giải Dubai Globe Soccer Awards. Hình ảnh và chiến thắng của anh gợi về rất nhiều suy tưởng.

Trong những ngày cuối năm 2015, tại Dubai, Qatar, lễ trao giải Globe Soccer Awards đã được tổ chức. Bên cạnh sự vinh danh dành cho Lionel Messi với danh hiệu "Cầu thủ hay nhất năm", ghi dấu hình ảnh rực rỡ của siêu sao này trong giai đoạn anh trên đỉnh thế giới, còn có một hình ảnh trầm lắng hơn, như một dòng sông chảy lặng dưới chân cầu trong đêm Dubai rực rỡ. Đó là Andrea Pirlo, khi anh cùng đồng đội tại New York City, Frank Lampard được xướng tên trong hạng mục giải thưởng "Thành tựu trọn đời". "Tôi vẫn muốn được chơi bóng và hy vọng rằng sự nghiệp của mình có thể kéo dài thêm vài năm nữa", Pirlo nói khi nhận giải thưởng.  Tiền vệ người Italy vẫn vậy, phía sau nụ cười hiền lành là một đam mê cháy bỏng chưa bao giờ tắt với người đàn ông 36 tuổi này.

Pirlo nhận giải ở Dubai cho những cống hiến to lớn của anh trong sự nghiệp cầu thủ. Ảnh: AFP.

Globe Soccer Awards ra đời vào năm 2010. Đây là giải thưởng do Hiệp hội những Đại diện cầu thủ ở châu Âu (EFAA) và Hiệp hội các CLB bóng đá châu Âu (ECA) tổ chức bình chọn, trao giải. Hằng năm, EFAA và ECA cùng một hội đồng giám khảo gồm một số nhân vật nổi tiếng của thế giới bóng đá bỏ phiếu bầu để chọn ra các gương mặt chiến thắng. Giải thưởng này không chỉ tôn vinh các cầu thủ, HLV xuất sắc, mà còn dành vài hạng mục khác để vinh danh cho những cá nhân ở sau sân cỏ, nhưng lại rất quan trọng trong thời đại bóng đá hôm nay. Đó là Người đại diện của năm, hay Lãnh đội xuất sắc, và hạng mục "Thành tựu trọn đời".

Đấy là giải thưởng được tạo niềm cảm hứng từ Giải thành tựu trọn đời trong lễ trao giải Oscar của Viện hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật điện ảnh Hoa Kỳ, dành cho cá nhân hoặc tổ chức vì những đóng góp trọn đời của họ. Và nếu chúng ta nhìn lại lịch sử hạng mục giải điện ảnh đó, so sánh hình tượng Pirlo trong bóng đá, sẽ nhận thấy trùng hợp thú vị. Pirlo được coi là một đạo diễn sân cỏ tài ba, mà lịch sử 87 năm của giải Oscar Thành tựu trọn đời, người chiến thắng chiếm phần lớn là các đạo diễn. Điều đó có nghĩa là cũng như khán giả yêu sự rực rỡ của những diễn viên xinh đẹp, hay các cổ động viên yêu thích những bàn thắng của tiền đạo, nhưng khi cùng nhìn lại những cống hiến xuất sắc mang tính trọn đời, thì người đạo diễn ở phía sau sẽ được ghi nhận.

Trong những nhân vật được giải Oscar Thành tựu trọn đời, nổi bật hơn cả là Walt Disney, người sáng lập hãng Disney với chú chuột Mickey lừng danh thế giới. Ông vinh dự nhận giải tới ba lần. Vậy còn Pirlo thì sao? Anh đã làm cách mạng với vị trí đạo diễn thế trận từ tuyến hai, khi trở thành một nhạc trưởng lùi sâu ngay phía trên hàng hậu vệ, trở thành là cửa ngõ chiến thuật trong "sơ đồ cây thông" huyền thoại của Carlo Ancelotti, tạo ra thành công cho Milan đầu thế kỷ 21. Cách mạng chiến thuật của Milan và Italy đã đi trước một bước dài chính từ phẩm chất đặc biệt của Pirlo, qua đó làm thay đổi quan niệm về vị trí nhạc trưởng trên sân cỏ. Có thể nói cùng với Claude Makelele, Pirlo đã thay đổi bộ mặt của vị trí được coi là quan trọng nhất của bóng đá hiện đại, sau sự tuyệt diệt dần của những cầu thủ số 10 cổ điển.

Pirlo toả sáng trong vai trò cầu thủ kiến tạo lùi sâu và từ đó, làm thay đổi hẳn khái niệm về những nhà tổ chức trận đấu. Ảnh: AFP.

Giải "Thành tựu trọn đời" của Oscar, không chỉ vinh danh các đạo diễn, diễn viên, mà còn vinh danh các nhà quay phim, vũ đạo hay thiết kế phục trang. Họ có điểm chung là gì? Đó là những con người thầm lặng phía sau vinh quang của người diễn viên, nhưng nếu không có họ, sẽ chẳng có những bộ phim tuyệt vời. Andrei Shevchenko, Kaka giành Quả bóng Vàng, khi các anh là “trái tim” của Milan. Nhưng cơ thể ấy không thể đứng vững khi thiếu "xương sống" Pirlo ở phía sau.

Ngày Pirlo thực hiện quả panenka vào lưới đội tuyển Anh tại Euro 2012, thế giới truyền thông mới phát cuồng vì anh. Sự thầm lặng của anh đã che khuất bóng anh quá lâu, kể cả khi Italy giành chức vô địch World Cup 2006. Phải đến khi pha bóng đó xuất hiện, thế giới bóng đá mới nhìn được trọn vẹn cái vĩ đại của Pirlo. Với sáu scudetto trong hai màu áo Milan và Juve vắt qua 10 năm, Pirlo là hiện thân của dấu ấn chiến thuật kỳ vĩ trên đất nước hình chiếc ủng, nơi sự có mặt của anh có thể khiến Milan và Juve thay đổi quyền thống trị.

Pirlo sở hữu 19 danh hiệu trong 20 năm thi đấu chuyên nghiệp, trong đó có các danh hiệu cao quý như World Cup và Champions League, mà dấu ấn của anh gần như không thể tách rời khỏi. Năm 2011, tạp chí Bleacher Report xếp Pirlo ở vị trí thứ tám trong 20 huyền thoại lớn nhất lịch sử của AC Milan. Juventini coi Pirlo là người dẫn đường cho họ bước qua kham khổ của hệ quả mang tên Calciopoli. Còn Serie A Team đưa Pirlo vào Top 4 cầu thủ quan trọng lịch sử Squadra Azzurra.

Pirlo thuộc số hiếm những cầu thủ làm thay đổi hẳn cán cân quyền lực trong một giải đấu khi chuyển từ đội này sang đội kia.

Trong đêm trao giải tại Dubai, Pirlo phát biểu rằng: "Tôi rất vui vì nhận được giải thưởng này. Tôi đã có một sự nghiệp thành công với nhiều chiến thắng. Tôi đã rất may mắn, tôi nghĩ mình đã giành được tất cả những danh hiệu mà một cầu thủ có thể có". Có lẽ Pirlo đã quên rằng anh vẫn còn nợ các tifosi một chức vô địch Euro, và anh sẽ có cơ hội làm điều đó tại Euro 2016 trên đất Pháp hè này - nơi nhà đạo diễn sân cỏ ấy sẽ cất lên khúc vĩ thanh cuối cùng: êm đẹp và đầy hoài niệm.

Dù kết quả có như thế nào, thế giới bóng đá 20 năm của Andrea Pirlo đã là một thế giới chiến thắng trong lòng người hâm mộ. Đó là một thế giới thật nhiều chất thơ, mang tính cách mạng và không thiếu chất thép, một thế giới bóng đá đẹp và đặc biệt.

Dũng Phan